Açıklanmayan(sebepsiz kısırlık) infertilite Nedir?
Açıklanamayan kısırlık(sebepsiz infertilite)düzenli yumurtlaması(ovulasyon),düzenli adetleri,fallop tüpleri açık olan kadın ve semen analizi normal olan erkek çiftin 1 yıl boyunca düzenli bir ilişkiye rağmen çocuk olmaması durumudur.Açıklanmayan nedeni bilinmeyen infertilite kısırlık populasyonunda yüzde 10-25 arasında bulunmaktadır.
Sebepsiz infertilitesi olanlarda temel olarak aşağıdaki durumlar normaldir;
· Ciddi bir ana rahimi(uterus)ile ilgili doğurganlık sorunları yoktur. (ultrason ,hsg veya histereskopi ile değerlendirilir.)
· Düzenli yumurtlama (28-35 gün arasında adet siklusu)
· Kadın tüpleri açık ve sağlıklı. (HSG ile değerlendirilir .)
· Kadında yumurtalık rezervi değerlendirilmesi normal(Kan çalışması AMH,FSH ve/veya ultrasonda antral folikül sayımı ile değerlendirilir)
· Erkeğin semen analizi normal (toplam sperm sayısı,sperm hareketi ve sperm şeklidahil)
Sebepsiz infertilite nedenleri nelerdir?
Sebepsiz kısırlık(infertilite)nedenleri ne olabilir?
Sebepsiz kısırlık sihirli bir durum değildir.Açıklanmayan infertilitenin bir nedeni vardır sadece bugünkü teknoloji,tetkik ve diğer inceleme yöntemleri ile nedeni saptayamıyoruz.Sebepsiz kısırlıkta sperm ve kadın yumurtası İle ilgili muhtemel nedenler arasında genetik, çevresel ,fiziksel ve kimyasal bazı faktörler üzerinde çalışmalar devam etmektedir.Bu nedenler zamanla ölçme ve değerlendirme aşamasına gelecektir.
Teşhis edilmemiş altta yatan (üreme ile ilgili olmayan) bir tıbbi durumunuz olabilir. Kötü kişisel sağlık,kötü alışkanlıklar,mesleki faktörler ve düşük yaşam kalitesinin doğurganlık üzerine nasıl daha incelikli, henüz ölçülebilir olmayan şekillerde etkilediğini tam olarak anlamıyoruz.
Kısırlığa neden olabilecek diğer altta yatan koşullar arasında diyabet, teşhis edilmemiş bir tiroid bozukluğu ve bazı otoimmün hastalıklar yer alır.Sebepsiz infertilite teşhisi konulan ve muhtemel nedenler olabilecek durumlar kadında ve erkekte şunlar olabilir;
Hafif Endometriozis
Şiddetli endometriozis, laparoskopi olmadan bile fark edilebilen doğurganlık sorunlarına neden olma olasılığı daha yüksektir. Örneğin, endometriyal kistler yumurtlamayı engelleyebilir ve hatta fallop tüplerinin tıkanmasına neden olabilir.Hafif endometriozis, yumurtlamayı veya yumurtanın açık geçişini engellemeyebilir. Ayrıca belirgin semptomları olmayabilir. Açıklanamayan bazı kısırlık vakalarının arkasında endometriozis olabilir. Bununla birlikte, uzmanlar, hafif endometriozisin kısırlığa neden olup olmadığı ve evetse, tanı ve endometriyal birikimleri doğrulamak için laparoskopik cerrahinin faydalı olup olmadığı konusunda hemfikir değildir.Hafif endometriosos kan tahlili veya ultrason ile tespit eddilemez.
Vajina,uterus,fallop tüpleri ve alt batın boşluğu çevresi ve Sperm-yumurta etkileşimi
Boşalmadan sonra sperm meniden çıkıp rahim ağzı salgısı(servikal mukus) ile temasa geçer.Daha sonra vajinadan yukarı, servikal açıklığa ve sonunda rahme doğru yüzmeleri gerekir. Bazen meniden servikal mukusa ve servikse geçiş döneminde sorunlar olabilir.Örneğin, servikal mukusta veya hatta sperme saldıran menide antikorlar olabilir.Rahim içini geçen spermler fallop tüplerine yani yumurta ile karşılaşıp döllenmenin olduğu yere ulaşmalıdırlar.Tüplerde döllenme için uygun sıvısal,kimyasal ve fiziksel ortam olmalıdır.Buraları ince ayrıntılarına kadar araştırabilecek tetkikler henüz yoktur.
Fallop tüplerine ulaşan spermin yumurtayı dölleme yeteneği olmalıdır.Sperm fallop tüplerine gelene kadar çeşitli olgunlaşma evrelerinden geçer.Bu evrelerde sıkıntı olabilir.Sebepsiz kısırlıkta spermin dölleme yeteneklerinde eksiklikleri tam tetkik edilememektedir.Genetik seçicilik,kimyasal etkileşim ileride araştırma konusu olan şeylerdir.
Kötü Yumurta Kalitesi
Kadında yumurtalıklarda yumurtlama yapıp yapmadığınızı belirlemek ve yumurtalıklarda nispeten iyi miktarda yumurta olup olmadığına dair genel bir fikir edinmek için elimizde bazı testlerimiz var. Ancak yumurtaların kaliteli olup olmadığını belirleyen bir test yoktur. Düşük kaliteli yumurtalar yaş, altta yatan bir tıbbi durum veya henüz bilinmeyen bir nedenden kaynaklanabilir.Tüp bebek tedavisi sırasında yumurta kalitesi düşüklüğü teşhis edilebilir. Yumurta toplama işleminden sonra yumurtalar mikroskop altında incelenecektir.
Kötü Sperm Kalitesi
Sperm kalitesi ile ilgili bazı durumlar fark edilebilir. Örneğin kötü sperm şekli (morfoloji olarak da bilinir) doğurganlık sorunlarına neden olabilir. Zayıf sperm motilitesi (veya hareketi) de kısırlığa neden olabilir. Ama bunlar teşhis edilebilir. Semen analizi sırasında görülebilirler. Semen analizi sırasında belirgin olmayan sperm kalitesi ile ilgili sorunlar olabilir.Bunlar rutin uyguladığımız testlerde gözükmeyebelirler.Sebepsiz infertilite problemi olanlarda spermin daha ince detaylı yapılarında da problemler olabilir.Örneğin, sperm daha düşük kaliteli DNA'ya sahip olabilir. Bu DNA sorunları, bir erkek yaşlandıkça artar, bu nedenle yaşlı babaların çocukları, belirli doğum bozuklukları ve zihinsel sağlık sorunları için yüksek risk altındadır.Tüp bebek tedavisi sırasında düşük sperm kalitesi teşhisi konulabilir. Güzel görünen spermler sağlıklı görünen yumurtaları dölleyemiyorsa, bu yumurta veya sperm kalitesiyle ilgili problemlere işaret ediyor olabilir.
Sebepsiz infertilite rahim duvarı(Endometrium) ile İlgili Nedenler
Sağlıklı bir rahim ağzı ortamına, sağlıklı yumurtalara ve sağlıklı spermlere sahip olabilirsiniz.Ancak ortaya çıkan sağlıklı embriyo endometriumu etkileyemezse, bir sorunumuz var demektir.Embriyonun rahime tutunması ile ilgili çok fazla bilinmeyen şeyler vardır.İmplantasyon yani tutunma mekanizmalarıda kimyasal,fiziksel,bağışıklık,mikrobiyolojik ve hormonsal problemler olabilir.Biz sebepsiz infertiliteyi araştırırken bu durumları günümüzde elimizde kanıtlanmış testler,tetkikler olmadığı için yapamıyoruz.Bazı açıklanmayan sebepsiz infertilite teşhisi ile gebe kalanlar ve gebeliklerinde rahim ile ilgili problem yaşayanlarda geriye dönük nedenleri öğrenebiliriz.(Gebeliğinde düşük,düşük riski,erken doğum gibi problemler)
Döllenmiş Yumurta İle İlgili Sorunlar
Bazı açıklanmayan kısırlık nedenlerini tüp bebek tedavisi sırasında saptayabiliriz.Sebepsiz kısırlık olan çiftlerde tüp bebek tedavisi ile sağlıklı görünen bir yumurta ve sperm ile mikroenjeksiyon veya klasik ivf yaptığımızda olası problemler şunlar olabilir.Döllenme olmaması,hatalı döllenme,döllenme sonrası bölünme olmaması,çogalmada veya blastokist aşamasına ulaşamama gibi embriyolojik problemler bize geriye dönük açıklanmayan infertiliteye nedenlerini verebilir.Bu gibi durumlar tüp bebek tedavisi sırasında teşhis edilebilecek durumlardır.
Sebepsiz(açıklanmayan)inferilite(kısırlık)için ne yapmalı?
Açıklanamayan infertiliteye sahip bazı çiftler, teşhisin ardından bir ila iki yıl içinde herhangi bir tedavi yardımı olmadan gebe kalacaktır. Sağlıklı, doğurgan bir çiftin herhangi bir ayda yaklaşık %25-30 hamile kalma şansı vardır.
Sebepsiz infertilitenin tedavisi ampiriktir.Açıklanmayan infertitenin dünyada genel kabul görmüş tedavileri şunlardır;
-bekleme tedavisi
-3-4 ay yumurtlama tedavisi(hap veya iğnelerle)
-sebepsiz kısırlık aşılama tedavisi
-sebepsiz kısırlık tüp bebek tedavisi(aşılama ve yumurtlama tedavisi başarısız olursa)
sebepsiz kısırlık tedavisinde bitkisel çözüm ve diğer kanıtlanmamış tedavilerin yeri yoktur.
sebepsiz infertilite nedenleri ne olabilir,sebepsiz infertilite(kısırlık)nedir,açıklanmayan infertilite olup hamile kalanlar,sebepsiz infertilite için ne yapmalı,sebepsiz infertilite nedir,sebepsiz infertiliteye bitkisel çözüm,açıklanmayan infertilite tüp bebek,sebepsiz infertilite aşılama,açıklanmayan inferilite aşılama,sebepsiz infertilite nedenleri,sebepsiz infertilite ne demek,sebepsiz infertilite olup hamile kalanlar,sebepsiz infertilite 2022,açıklanmayan infertilite 2022
